هاموند: باید فضا را برای تماس‌ ملت ایران و انگلیس تقویت کرد

فیلیپ هاموند که روز یکشنبه اول شهریور به تهران سفر کرد و پس از بازگشایی سفارت انگلیس در تهران با جمعی از مسئولان کشورمان دیدار داشت در گفت‌وگویی اختصاصی با شبکه خبر به سوالاتی پیرامون روابط تهران لندن و سیاست‌های انگلیس در قبال مسائل منطقه پاسخ گفت.

وی در پاسخ به این سوال که شما در مصاحبه اخیر خود با تلویزیون الهدف عربستان سعودی در مورد حمایت انگلیس از ائتلاف سعودی علیه یمن صحبت کردید، آیا این امر صحت دارد؟ این موضوع را تایید کرد و توضیح داد: متاسفانه جنگ هوایی در یمن جان شهروندان را گرفته و همیشه همه جنگ‌ها منجر به کشته شدن بیگناهان می‌شود. ما به جای راه‌حل نظامی از راه‌حل‌های سیاسی برای این مساله حمایت می‌کنیم.

وزیر خارجه انگلیس گفت: علت اینکه ما با عربستان سعودی از نزدیک همکاری می‌کنیم این است که با عملیات هوایی شمار کشته شدن غیرنظامیان کمتر شود. زمانی که جنگ آغاز شود غیرنظامیان هم کشته می‌شوند. بحران انسانی در یمن در حال پدیدار شدن است و ما خواستار پایان یافتن هر چه زودتر کشتارها در یمن هستیم و آغاز گفت‌وگوهای سیاسی مناسب با حمایت سازمان ملل متحد به منظور یافتن راه‌حل با دوام در یمن هستیم. این گفت‌وگوها که عربستان نیز کاملا با آن موافق است باید در برگیرنده همه بخش‌های جامعه یمن به منظور یافتن راه‌حل سیاسی بلندمدت بر یمن باشد.

وزیر امور خارجه انگلیس با اشاره به دیدارها و مذاکرات با وزیر امور خارجه کشورمان طی سال‌های اخیر خاطرنشان کرد: من و آقای ظریف آشنایی کاملی با یکدیگر داریم و در جریان مذاکرات هسته‌ای در ژنو و لوزان روزهای زیادی را با یکدیگر گذرانده‌ایم. در مذاکرات به حوزه‌های مختلفی پرداختیم که در برخی از موضوعات ایران و انگلیس با یکدیگر تفاهم دارند و در برخی موضوعات دیگر اختلاف نظر دارند.

وی ادامه داد: ما به این تفاهم رسیده‌ایم که در همه زمینه‌ها خواه تفاهم داشته باشیم یا نه به جای چالش از راه گفت‌وگوهای دوجانبه کار را پیش ببریم.

هاموند در پاسخ به این سوال که انگلیس چه دورنمایی را برای توسعه روابط با ایران ترسیم کرده است، گفت: ما از دو سال پیش از زمان انتخاب آقای روحانی به ریاست جمهوری ایران یک روند ثابت رو به گسترشی را در روابط دو کشور مشاهده کردیم. به ویژه پس از دیدار رئیس جمهور روحانی و نخست وزیر کامرون که اوایل مهرماه گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک صورت گرفت.

وی ادامه داد: اکنون توافق هسته‌ای برجام نیز به این روند اضافه شده است. ما این روند را فرصت تازه‌ای می بینیم تا روابط دوجانبه که در گذشته با دشواری‌ها و مشکلات فراوانی دچار بود را از سر بگیریم.

وزیر امور خارجه انگلیس با بیان اینکه تهران و لندن باید پیگیر یافتن حوزه‌هایی برای همکاری باشند، افزود: ما در قبال چالش‌های پیش روی جهان تحلیل‌های مشابهی داریم. همچنین باید راهی پیدا کنیم تا بتوانیم حوزه‌هایی که با یکدیگر توافق نداریم مدیریت کنیم.

وی ادامه داد: ما می‌خواهیم روابط اقتصادی‌مان را بازسازی کنیم. هم‌زمان با اینکه ایران در حال عمل به تعهدات خود مفاد توافق برجام است و تحریم‌ها در حال برداشته شدن و دارایی‌های ایران در حال آزاد شدن است رشد اقتصادی ایران به سرعت آغاز خواهد شد که این امر فرصتی را فراهم می‌کند تا شرکت‌های بین‌المللی در ایران سرمایه‌گذاری و تجارت کنند. با توجه به این موضوع ما می‌خواهیم بخشی از روند توسعه اقتصادی ایران در سال‌های آتی باشیم.

در بخش دیگری از این گفت‌وگوی خبری مجری خطاب به هاموند گفت مردم ایران به دلیل آنچه که در گذشته رخ داده است به انگلیس بی‌اعتماد هستند. شما چطور می‌توانید این بی‌اعتمادی را بازسازی کنید که هاموند پاسخ داد: اجازه بدهید که من هم به این نکته اشاره کنم که مردم انگلیس هم به ایران اعتماد ندارند. باید بگویم بی‌اعتمادی‌های عمیقی بین دو طرف شکل گرفته است که در رخدادهای گذشته و نبود درک متقابل از افکار یکدیگر ریشه دارد.

وی ادامه داد: برای گذشتن از این مرحله و گشایش در کارها باید فضا را برای تماس‌های ملت ایران و انگلیس و همچنین روابط میان تجار و موسسه‌های دانشگاهی را تقویت کرده و روابط فرهنگی را نیز بهبود بخشیم. علاوه بر این امکان سفرهای بیشتر و مطالعات بیشتر را برای دو طرف مهیا کنیم.

وزیر امور خارجه انگلیس همچنین با تأکید بر اینکه لازم است تا مردم دو کشور ایران و انگلیس بیشتر یکدیگر را بشناسند، خاطرنشان کرد: با آشنایی بیشتر و درک متقابل سوءتفاهم‌های متقابل کمتر خواهد شد.

هاموند در رابطه با اینکه چطور می‌شود روابط میان تهران و لندن را بهبود بخشید، توضیح داد: از راه تماس‌های دوجانبه، گفت‌وگو و زمینه‌سازی شناخت بیشتر از یکدیگر. از آنجایی که ایران مسیر پیوستن به بازارهای جهانی را دوباره آغاز کرده است مردم ایران قادر خواهند بود با آزادی بیشتری به خارج از کشور سفر و در آنجا تحصیل کنند. مردم انگلیس نیز می‌توانند به ایران بیایند و از این کشور دیدن کنند. ما باید از راه دیدارهای رسمی درک بهتری از یکدیگر به دست آوریم.

وی تأکید کرد: این حقیقت که سفارتخانه‌های دو کشور بازگشایی شده است به این معنا است که امکان گفت‌وگوی دوطرف فراهم می‌شود و دیدارهای گاه و بیگاه در حد وزرای خارجه تغییر خواهد کرد. آنچه که اعتمادسازی می‌کند این است که همه طرف‌های مذاکرات ایران و گروه 1+5 به همه توافق‌های خود بر اساس متن برجام پایبند باشند. همانطور که در توافق هم مشخص شده و طرفین به این رویه پایبند بوده‌اند و همین پایبندی است که اعتمادسازی را تقویت خواهد کرد.

وزیر امور خارجه انگلیس همچنین در رابطه با مصاحبه‌اش با روزنامه الشرق‌الاوسط و اینکه گفته است که باید به سمت یک گذار سیاسی حرکت کنیم، خاطرنشان کرد: ما در صورتی می توانیم آینده پایداری در سوریه داشته باشیم که یک دولت فراگیر در آنجا وجود داشته باشد و نماینده همه مردم، فرقه‌ها و اقلیت‌ها در فرآیند تصمیم‌گیری این کشور حضور داشته باشند. این در حالی است که حضور اسد در حکومت آینده سوریه از موضوعاتی است که ایران و انگلیس در مورد آن با یکدیگر توافق ندارند.

وی ادامه داد: با این حال هر دو کشور اعتقاد دارند که باید برای آینده سوریه مذاکره کنند. ترکیه و روسیه نیز در مورد آینده سوریه نقش مهمی بازی می‌کنند. همچنین مواضع کشورهای روسیه و عربستان نیز که از دیگر بازیگران هستند باید در خصوص آینده سوریه مدنظر قرار گیرد.

هاموند در پاسخ به این سوال که از نظر شما باید برای آینده سوریه به مذاکرات سیاسی روی آورد،‌ گفت: بله، همین‌طور است. مذاکرات سیاسی باید وجود داشته باشد و راه‌حل نظامی نمی‌تواند مشکل سوریه را حل کند. در حالی که سوری‌ها با یکدیگر در جنگ داخلی به سر می‌برند باید کنترل بیشتری بر مرزهای آنها اعمال شود. در غیر این صورت تغییراتی وجود خواهد داشت .

وزیر امور خارجه انگلیس با تأکید بر اینکه تهران و لندن بر این موضوع توافق دارند که جنگ سوریه نه فقط تهدید برای منطقه است بلکه امنیت دیگر مناطق را نیز تهدید می‌کند، افزود: ما باید هر اقدامی را برای از میان بردن تهدیدها انجام دهیم.

بخش دیگری از این گفت‌وگوی خبری به بحث گسترش افراط‌گرایی اختصاص داشت و هاموند در پاسخ به این سوال که متأسفانه ائتلاف غربی به طور جدی به مواضع داعش در سوریه حمله نمی‌کند، تحلیل شما چیست و چطور می‌توان این مسأله را حل کرد، گفت: ائتلاف غربی به مواضع داعش در سوریه از طریق هوایی حمله می‌کند نه از طریق زمینی و موضع ما از ابتدا همین بوده و ایران نیز می‌داند که اقدام نظامی فاجعه بار خواهد بود و اقدام درستی نیست.

وی ادامه داد: در واقع ما در مقابل از قدرت خودمان برای مقابله با داعش استفاده کردیم. البته اقدامات دیگری نظیر ممانعت به عمل آوردن از پیوستن نیروهای خارجی به داعش انجام دادیم. همچنین مانع از ارسال کمک‌های مالی به داعش شدیم. با این حال معتقدیم که پیوستن نیروهای غربی به داعش به هیچ وجه سودمند نخواهد بود چرا که عراق و سوریه باید از طریق زمینی مشکل خود با داعش را مرتفع کنند و در این راه نیز ائتلاف غربی آنها را از طریق لجستیکی و هوایی پوشش خواهد داد.

هاموند همچنین در رابطه با نقش ایران در مقابله با داعش، تأکید کرد: ایران می‌تواند نقش مهمی در مقابله با داعش ایفا کند با این حال ‌باید این کار را به نحوی انجام دهد که تهدید یا چالشی برای دیگران به وجود نیاید. ایران باید این مبارزه را با هماهنگی کامل با دیگر عوامل مانند ارتش عراق و ائتلاف ضدداعش صورت دهد. ما باید اقداماتمان را با یکدیگر هماهنگ کنیم تا بدانیم هر یک چه مسئولیتی در این زمینه دارند.

وزیر امور خارجه انگلیس در پاسخ به این سوال که کشورهای غربی در گذشته خاورمیانه را محلی برای تروریسم می‌دانستند و این در حالی است که به نظر می‌رسد امروز بسیاری از تروریست‌ها از غرب به سوریه و عراق می‌آیند و به نظر می‌رسد که اکنون غرب به مرکز صدور تروریسم مبدل شده است چه تحلیلی در این زمینه دارید، توضیح داد: منظور شما جنگجویان خارجی است،‌ بله. این یک مشکل جهانی است. افزایش شمار جنگجویان خارجی در سوریه را شاهد هستیم که از سراسر جهان می‌آیند. آنها با تبلیغات داعش که با واقعیت خشونت‌های آنها متفاوت است جذب می‌شوند. ما گام‌های بسیار قوی به منظور جلوگیری از رفتن افراد به سوریه و عراق و پیوستن آنها به داعش برداشته‌ایم.

وی ادامه داد: بخش اعظمی که برای جنگیدن در کنار داعش به عراق و سوریه می‌روند اتباع انگلیسی هستند ولی آنها اصالت خاورمیانه‌ای دارند. ما به سختی تلاش می‌کنیم تا جلوی افراط گرایی این افراد در انگلیس را بگیریم و در همین راستا قوانین تازه‌ای تصویب کرده‌ایم تا از خروج این افراد از انگلیس جلوگیری کنیم. در زمینه جلوگیری عبور افراط گرایان از مرزهای ترکیه به مقصد سوریه و عراق نیز با ترکیه همکاری نزدیکی داریم و چنانچه این افراد به سوریه و عراق سفر کنند در بازگشت ما آنها را دستگیر کرده و هدف پیگرد قانونی قرار می‌گیرند و این کار تاکنون در مورد شماری از این افراد صورت گرفته است.

سوال دیگر مطرح شده از هاموند مربوط به این می‌شد که مرکز تحقیقاتی ICSR در انگلیس گفته است که بیش از 700 انگلیسی در سوریه و عراق می‌جنگند چرا دولت انگلیس نمی‌تواند آنها را کنترل کند و چه کسی مسئول این امر است که وی پاسخ داد: بله انگلیس کشوری آزاد است و مردم نسبتاً آزادانه به کشور ما می‌آیند و برمی‌گردند. در همین حال ما قوانینی جدید وضع کردیم که این قدرت را به ما می‌دهد تا ما گذرنامه افرادی را که قصد سفر به سوریه و عراق را با نیت انجام اعمال تروریستی دارند، مصادره کنیم.

وی تأکید کرد: ما دستگاه قضایی مستقلی داریم که در آن یک قاضی مستقل در دادگاه تصمیم می‌گیرد که فرد متهم می‌تواند به سوریه و عراق سفر کند یا خیر. ما هر اقدامی که در دایره قدرت و درون مرزهای دموکراسی باشد را برای جلوگیری از سفر افراط‌ گرایان به سوریه و عراق انجام می‌دهیم.

وزیر امور خارجه انگلیس در پاسخ به این سوال که پاسپورت بسیاری از افرادی که از خارج تلاش می‌کنند به داعش بپیوندند انگلیسی،‌ آمریکایی، ‌فرانسوی و آلمانی است و کدام یک از دولت‌ها مسئول جنایات این افراد در عراق و سوریه هستند، گفت: ما تمام تلاشمان را برای جلوگیری از خروج این افراد از انگلیس صورت می‌دهیم. با این حال ما در کشورمان جمعیت زیادی از خارجی‌ها را داریم. برای مثال ما شمار زیادی از مهاجران پاکستانی را داریم و میلیون‌ها نفر از آنها هر سال به کشورشان و ملاقات خانواده خود رفته و باز می‌گردند که این امر کاملاً قانونی و بدون مشکل است.

وی ادامه داد: وقتی شما جمعیت زیادی داشته باشید کنترل رفت و آمد افراد و پی بردن به نیات آنها کار بسیار دشواری می‌شود. بنابراین، ما مسئولیت‌مان را جدی‌ترمی‌گیریم اما در نهایت افراد مسئول اعمال خود هستند. دولت مسئول اقدام و رفتار فردی افرادی که به میل خود مرتکب جنایت می‌شوند نیست. ما آنها را به واسطه اقداماتشان مسئول می‌دانیم و مجازات خواهیم کرد. اگر افرادی مرتکب اقدامات جنایتکارانه بشوند خودشان مسئول اقداماتشان هستند.